Current Affairs in Telugu 04 September 2025

PIB కరెంట్ అఫైర్స్

కర్మ పూజ (కరం పండుగ)

• ఈ పండుగ జార్ఖండ్, బీహార్, తూర్పు ఉత్తర ప్రదేశ్, పశ్చిమ బెంగాల్, ఛత్తీస్‌గఢ్, అస్సాం, ఒడిశాలో జరుపుకునే గిరిజన పండుగ.
• ఈ పండుగ లో ప్రజలు జీవనోపాధిగా ఉన్న చెట్ల ను పూజిస్తారు.

క్రిటికల్ మినరల్స్ రీసైక్లింగ్ కోసం  ప్రోత్సాహక పథకానికి ₹1,500 కోట్ల క్యాబినెట్ ఆమోదం

కేంద్ర మంత్రివర్గం, భారతదేశంలో కీలకమైన ఖనిజాల రీసైక్లింగ్‌ను ప్రోత్సహించేందుకు ₹1,500 కోట్ల పథకానికి ఆమోదం తెలిపింది. ఈ పథకం నేషనల్ క్రిటికల్ మినరల్ మిషన్ (NCMM)లో భాగం. ఈ పథకం వ్యవధి 6 సంవత్సరాలు (FY 2025-26 నుంచి FY 2030-31 వరకు). రీసైక్లింగ్ చేయబడేవి ఇ-వ్యర్థాలు, లిథియం-అయాన్ బ్యాటరీ వ్యర్థాలు, వాహనాల్లో ఉత్ప్రేరక కన్వర్టర్ మరియు ఇతర వ్యర్థాలు.

భారతదేశం సస్టైనబుల్ ఏవియేషన్ ఫ్యూయల్ (SAF) అధ్యయనాన్ని విడుదల చేసింది

పౌర విమానయాన మంత్రిత్వ శాఖ, ఇంటర్నేషనల్ సివిల్ ఏవియేషన్ ఆర్గనైజేషన్ (ICAO) భాగస్వామ్యంతో మరియు యూరోపియన్ యూనియన్ మద్దతుతో, భారతదేశం కోసం సస్టైనబుల్ ఏవియేషన్ ఫ్యూయల్ (SAF) సాధ్యాసాధ్యాల అధ్యయనాన్ని విడుదల చేసింది. భారతదేశం 2027 నాటికి 1%, 2028 నాటికి 2% మరియు 2030 నాటికి 5% (CORSIA పంపిన ప్రకారం) సస్టైనబుల్ ఏవియేషన్ ఫ్యూయల్ ను విమాన ఇంధనం లో కలపాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. సాంప్రదాయ జెట్ ఇంధనంతో పోలిస్తే SAF CO₂ ఉద్గారాలను 80% వరకు తగ్గించగలదు. భారతదేశం 750 మిలియన్ మెట్రిక్ టన్నుల బయోమాస్ మరియు 230 మిలియన్ టన్నుల మిగులు వ్యవసాయ-అవశేషాలతో నిల్వలను కలిగి ఉంది.

• ఇప్పటివరకు దేశం సాధించిన మైలురాళ్ళు:
  • COTECNA ఇన్‌స్పెక్షన్ ఇండియాప్రైవేట్ లిమిటెడ్  మొదటి SAF ధృవీకరణ సంస్థగా నియమించబడింది.
  • IOCL పానిపట్ రిఫైనరీ భారతదేశపు మొదటి SAF నిర్మాతగా ధృవీకరించబడింది.

సస్టైనబుల్ ఏవియేషన్ ఫ్యూయల్ (SAF) అంటే ఏమిటి?

సస్టైనబుల్ ఏవియేషన్ ఫ్యూయల్ (SAF) అనేది సంప్రదాయ ఏవియేషన్ టర్బైన్ ఫ్యూయల్ (ATF)కి ఒక ప్రత్యామ్నాయం. దీనిని వ్యవసాయ అవశేషాలు (పంట వ్యర్థాలు వంటివి), మున్సిపల్ ఘన వ్యర్థాలు, శక్తి పంటలు, వాడిన వంట నూనె, బయోమాస్ వంటి పునరుత్పాదక ఫీడ్‌స్టాక్‌ల నుండి తయారు చేస్తారు. ICAO యొక్క CORSIA (కార్బన్ ఆఫ్‌సెట్టింగ్ అండ్ రిడక్షన్ స్కీమ్ ఫర్ ఇంటర్నేషనల్ ఏవియేషన్) ఫ్రేమ్‌వర్క్ కింద ఈ ఇంధనం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రచారం చేయబడుతోంది.

GST కౌన్సిల్ 56వ సమావేశం ముఖ్యాంశాలు

కొత్త GST రేట్లు 22 సెప్టెంబర్ 2025 నుంచి అమల్లోకి వస్తాయి. సిగరెట్లకు, నమిలే పొగాకు, జర్దా, పొగాకు మరియు బీడీ లకు ప్రస్తుతం ఉన్న రేట్లు ప్రస్తుతం కొనసాగుతాయి. 

ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ (ITC):

• పాత రేటుతో ఇప్పటికే పొందుతున్న ITC చెల్లుబాటులో కొనసాగుతుంది.
• సెప్టెంబర్ 22, 2025 తర్వాత సరఫరాలకు మినహాయింపు లభిస్తే, అటువంటి సరఫరా కోసం ITC తప్పనిసరిగా రివర్స్ చేయబడాలి.

దిగుమతులు:

• దిగుమతులపై IGST ప్రత్యేకంగా మినహాయించకపోతే, నోటిఫికేషన్‌లోని సవరించిన రేట్లను అనుసరిస్తుంది.

సెక్టార్-నిర్దిష్ట GST రేటు మార్పులు:

• UHT పాలు: మినహాయింపు. మొక్కల ఆధారిత పాలు (సోయా పాలతో సహా) → 5%కి తగ్గించబడింది.
• అగ్రికల్చర్ మెషినరీ: 12% నుండి 5%కి తగ్గించబడింది.
• మందులు: మందులు 5%, వైద్య పరికరాలు → 5%.
• వాహనాలు:
  • చిన్న కార్లు → 28% నుండి 18%కి తగ్గించబడ్డాయి.
  • మధ్య & పెద్ద కార్లు, SUV లు → 40% (సెస్సు తొలగించారు).
  • 3-చక్రాలు, బస్సులు, అంబులెన్స్‌లు, ట్రక్కులు → 18%.
  • మోటార్ సైకిళ్ళు ≤350 cc → 18%; 350 cc పైన → 40%.
• రోజువారీ ఉపయోగించే వస్తువులు: సబ్బు కడ్డీలు, షాంపూలు, ఫేస్ పౌడర్ → 5%.
• పునరుత్పాదక శక్తి పరికరాలు: 5%కి తగ్గించబడింది.
• సైకిళ్లు & విడిభాగాలు: 5%కి తగ్గించబడింది.
• లగ్జరీ / పాపం వస్తువులు & సేవలు:
  • బెట్టింగ్, కాసినోలు, జూదం, గుర్రపు పందెం, ఆన్‌లైన్ గేమింగ్ → 40%.
  • IPL & ఇలాంటి ఈవెంట్‌లకు ప్రవేశం → 40%.
  • ఇతర క్రీడా ఈవెంట్‌లు (గుర్తించబడినవి) → టికెట్ ≤ ₹500 అయితే మినహాయింపు; టికెట్ > ₹500 అయితే 18%.

ఆపరేషన్ బ్లాక్ ఫారెస్ట్

కర్రెగుట్టలు కొండపై ‘ఆపరేషన్‌ బ్లాక్‌ ఫారెస్ట్‌’ విజయవంతంగా నిర్వహించినందుకు కేంద్ర హోంమంత్రి, సహకార మంత్రి శ్రీ అమిత్‌ షా న్యూఢిల్లీలో CRPF, ఛత్తీస్‌గఢ్‌ పోలీస్‌, DRG మరియు కోబ్రా జవాన్లను సత్కరించారు. ఈ ఆపరేషన్ భారతదేశంలోనే అతిపెద్ద నక్సల్స్ వ్యతిరేక ఆపరేషన్‌. 

హిందూ కరెంట్ అఫైర్స్

భారతదేశపు మొదటి రాబందుల సంరక్షణ పోర్టల్ అస్సాంలో ప్రారంభించబడింది

అస్సాంకు చెందిన NGO, We Foundation India, గౌహతి విశ్వవిద్యాలయం యొక్క జంతు శాస్త్ర విభాగం సహకారంతో భారతదేశపు మొట్టమొదటి రాబందుల సంరక్షణ పోర్టల్‌ను ప్రారంభించింది. రాబందుల సంరక్షణలో నిమగ్నమైన వ్యక్తులు మరియు సంస్థల నెట్‌వర్క్‌ను రూపొందించడానికి పోర్టల్ రూపొందించబడింది. ముందుగా ఈ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించారు అంతర్జాతీయ రాబందుల అవగాహన దినోత్సవం ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబర్ మొదటి శనివారం నాడు పాటిస్తారు.

బ్రైట్ స్టార్ 2025 వ్యాయామం

సెప్టెంబర్ 1 నుంచి 10, 2025 వరకు జరుగుతున్న ప్రధాన బహుపాక్షిక సైనిక డ్రిల్ ఎక్సర్‌సైజ్ బ్రైట్ స్టార్ 2025 లో పాల్గొనేందుకు భారత నావికాదళ స్టెల్త్ ఫ్రిగేట్ INS త్రికాండ్ ఈజిప్టులోని అలెగ్జాండ్రియా కు చేరుకుంది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ సెంట్రల్ కమాండ్ కింద నిర్వహించబడింది. భారతదేశం, ఈజిప్టు, యునైటెడ్ స్టేట్స్, సౌదీ అరేబియా, ఖతార్, గ్రీస్, సైప్రస్ మరియు ఇటలీ పాల్గొనే దేశాలు. ఈ సంవత్సరం ఈజిప్ట్ దేశం ఎక్సర్‌సైజ్ బ్రైట్ స్టార్ 2025ని నిర్వహిస్తోంది.

రిజర్వేషన్ వ్యవస్థ

రాజ్యాంగ నిబంధనలు

• ఆర్టికల్ 15: రాష్ట్ర చర్యలో సమానత్వం, విద్య SC, ST, OBC మరియు వెనుకబడిన తరగతులకు ప్రత్యేక నిబంధనలు అనుమతిస్తుంది.
• ఆర్టికల్ 16:  ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలలో సమానత్వం, వెనుకబడిన వర్గాలకు రిజర్వేషన్లు అనుమతిస్తుంది.

కేంద్ర స్థాయిలో ప్రస్తుత రిజర్వేషన్

• OBC: 27%, ఎస్సీ: 15%, ST: 7.5%, EWS: 10%
• మొత్తం = 59.5%

ఇప్పటివరకు రిజర్వేషన్ పై చేసిన చట్టాలు

• 1950-51: భారత రాజ్యాంగం (1950) SC, ST మరియు సామాజికంగా/ఆర్థికంగా వెనుకబడిన తరగతులకు అనుమతించబడిన ప్రత్యేక నిబంధనలు ఆర్టికల్ 15 & 16 అందిస్తుంది.
• 1982: కేంద్ర విద్యా సంస్థలు మరియు PSU లో SC మరియు ST లకు రిజర్వేషన్ వరుసగా 15% మరియు 7.5%గా నిర్ణయించబడ్డాయి.
• 1990: 1980లో కేంద్ర ఉద్యోగాలు OBC లకు 27% రిజర్వేషన్లు సిఫార్సు చేస్తూ మండల్ కమిషన్ నివేదిక సమర్పించబడింది.
• 2005: 93 వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టంలోని ఆర్టికల్ 15(5) చేర్చబడింది. SC, ST లు మరియు OBC లకు విద్యాసంస్థల్లో (ప్రైవేట్ ఎయిడెడ్/అన్ ఎయిడెడ్, మైనారిటీ సంస్థలు మినహా) రిజర్వేషన్ కల్పించడానికి రాష్ట్రాన్ని అనుమతించింది. కేంద్ర విద్యా సంస్థల్లో (IITలు, IIMలు, కేంద్రీయ విశ్వవిద్యాలయాలు) OBC రిజర్వేషన్‌లకు దారితీసింది.
• 2019: 103వ రాజ్యాంగ సవరణ చట్టం (2019) ఆర్టికల్ 15(6) మరియు ఆర్టికల్ 16(6)ని చొప్పించింది ఆర్థికంగా వెనుకబడిన వర్గాలకు (EWS) 10% రిజర్వేషన్ విద్య మరియు ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలలో. దీంతో కేంద్ర స్థాయిలో మొత్తం రిజర్వేషన్లు 59.5%కి చేరాయి.

రిఫ్లేషన్ ట్రేడ్

జపనీస్ ఆర్థిక మార్కెట్లు ఇటీవల రిఫ్లేషన్ ట్రేడ్‌ను చవిచూశాయి. టోక్యో యొక్క Topix ఇండెక్స్ ఏప్రిల్ 2025 నుంచి 34.2% పెరిగింది, రికార్డు గరిష్ట స్థాయికి చేరుకుంది.

రిఫ్లేషన్ ట్రేడ్ నిర్వచనం: పెట్టుబడిదారులు ఆర్థిక పునరుద్ధరణ మరియు తేలికపాటి ద్రవ్యోల్బణాన్ని ఆశించి, సురక్షిత పెట్టుబడి (బాండ్ల వంటివి)  కాకుండా  స్టాక్స్ మరియు కమోడిటీ ల వైపు నిధులు కేటాయించడాన్ని రిఫ్లేషన్ ట్రేడ్ అంటారు.

Chrome వెబ్ బ్రౌజర్

ఇటీవల Google Chrome యాంటీ ట్రస్ట్ ఆరోపణలను ఎదుర్కొంటోంది మరియు US ఫెడరల్ న్యాయమూర్తి Google Chrome ను విక్రయించాల్సిన అవసరం లేదని తీర్పు ఇచ్చారు, అయితే ఇది సరసమైన పోటీని నిర్ధారించడానికి ప్రత్యర్థులతో శోధన సూచిక డేటా మరియు వినియోగదారులు పరస్పర చర్య సమాచారాన్ని పంచుకోవాలని తీర్పు ఇచ్చింది.

• Google Chrome అనేది Google చే అభివృద్ధి చేయబడిన ఉచిత, ఓపెన్ సోర్స్ వెబ్ బ్రౌజర్.
• ఇది మొదటిసారిగా మైక్రోసాఫ్ట్ విండోస్ కోసం సెప్టెంబర్ 2, 2008న విడుదలైంది.
• Chromium ప్రాజెక్ట్ (ఓపెన్ సోర్స్)పై నిర్మించబడింది.
• ప్లాట్‌ఫారమ్‌లకు మద్దతు ఉంది: Windows, macOS, Linux, Android, iOS.

ఏపీ కరెంట్ అఫైర్స్

పొట్టి శ్రీరాములు మెమోరియల్ పార్కు

• అమరావతి లో పొట్టి శ్రీరాములు మెమోరియల్ పార్కుకు మానవ వనరుల అభివృద్ధి, ఐటీ శాఖ మంత్రి నారా లోకేష్ శంకుస్థాపన చేశారు.
• పొట్టి శ్రీరాములు ను భాషాప్రయుక్త రాష్ట్రాల పితామహుడిగా పిలుస్తారు.

Download Today Current Affairs in Telugu PDF